A Lei 11/2008, do 3 de decembro, de pesca de Galicia, modificada pola Lei 6/2009, do 11 de decembro, define o marisqueo como o exercicio da actividade extractiva, desenvolvida a pé ou desde embarcación, na zona marítima ou marítimo-terrestre, dirixido de modo exclusivo e con artes selectivas e específicas á captura dunha ou varias especies de moluscos, crustáceos, tunicados, equinodermos e outros invertebrados mariños, con fins de comercialización.
En consonancia co anteriormente exposto, o Decreto 423/1993, do 17 de decembro, polo que se refunde a normativa vixente en materia de marisqueo, extracción de algas e cultivos mariños, modificado polo Decreto 237/2002, do 11 de xullo, establece que a extracción de marisco e algas estará suxeita ao Plan Xeral de Explotación Marisqueira aprobado con carácter anual pola Consellería de Pesca, Marisqueo e Acuicultura (hoxe en día Consellería do Mar).
Nesta orde establécese o réxime necesario para que a explotación marisqueira en Galicia se realice, durante todo o ano, coas garantías dunha boa xestión do recurso.
O mecanismo de elaboración do plan xeral permítelles ás entidades asociativas do sector a participación activa na xestión dos recursos marisqueiros mediante a presentación de plans de explotación para as autorizacións e para zonas de libre marisqueo en que procuran unha mellora da explotación con respecto ás normas xerais de libre marisqueo. Adquiren especial relevancia as actividades de semicultivo e rexeneración, control e vixilancia que prevén os plans de explotación, elemento fundamental para a recuperación e mellora das zonas produtivas.
Sen prexuízo do exposto, a Administración, co obxecto de tutelar o proceso, require os informes técnicos sobre os aspectos esenciais e, se procede, introduce as melloras necesarias, co fin de asegurar unha explotación sustentable dos recursos pesqueiros e acadar unha maior rendibilidade económica.
A orde regula, así mesmo, e como medida para unha mellor conservación, a veda dos diferentes crustáceos, tendo en conta os datos científicos dispoñibles.
Inclúense medidas de xestión para a pesqueira do polbo e centola, xa que polas súas características biolóxicas e de captura se axustan á descrición recollida na Lei 11/2008, do 3 de decembro, modificada pola Lei 6/2009, do 11 de decembro.
Polo tanto, examinados os plans de explotación remitidos polas entidades, consultadas estas na elaboración das normas relativas a zonas de libre marisqueo e das medidas de xestión para a pesqueira do polbo así como da centola, vistos os informes biolóxicos emitidos polos técnicos desta consellería e de conformidade co disposto no citado decreto regulador,
DISPOÑO:
Artigo 1. Autorizacións marisqueiras.
1. De acordo co establecido no artigo 4 do Decreto 423/1993, do 17 de decembro, apróbanse os plans de explotación para o ano 2012, para as zonas de autorización, presentados polas entidades que se relacionan no cadro A, e que se desenvolverán conforme as instrucións que posteriormente se diten, de seren necesarias.
2. En virtude do disposto na disposición adicional terceira da Orde do 26 de outubro de 2004, pola que se regula a alternancia de artes para embarcacións que pesquen en augas da Comunidade Autónoma de Galicia, e durante a vixencia desta orde, naqueles plans de explotación en que os datos resultantes do seguimento da explotación, a situación social do sector e os estudos sobre o estado dos recursos así o permitan, poderase incrementar o número de embarcacións coa modalidade de marisqueo con vara, sen prexuízo das limitacións e condicións establecidas para cada un dos plans de explotación.
3. Para o desenvolvemento dos plans de explotación e de acordo co Decreto 423/1993, do 17 de decembro, correspóndelles ás xefaturas territoriais da Consellería do Mar autorizar a apertura e peche da extracción de marisco. As entidades titulares deberán solicitar autorización, polo menos 15 días antes da data prevista para a extracción, no plan de explotación. A solicitude deberá presentarse no modelo publicado como anexo IV desta orde. O modelo tamén estará á disposición na Guía do cidadán da páxina web http://www.xunta.es e http://conselleriamar.xunta.es
4. A explotación das autorizacións marisqueiras para as cales non se presentaron plans de explotación ou para aquelas en que se presentaron pero non foron aprobados, rexerase polo disposto para as zonas de libre marisqueo.
Artigo 2. Plans específicos en zonas de libre marisqueo.
1. De acordo co establecido no artigo 6 do Decreto 423/1993, do 17 de decembro, apróbanse os plans de explotación para o ano 2012, para as zonas de libre marisqueo, presentados polas entidades que se relacionan no cadro B, e que se desenvolverán conforme as instrucións que posteriormente se diten, de seren necesarias.
2. En virtude do disposto na disposición adicional terceira da Orde do 26 de outubro de 2004, e durante a vixencia desta orde, naqueles plans de explotación en que os datos resultantes do seguimento da explotación, a situación social do sector e os estudos sobre o estado dos recursos así o permitan, poderase incrementar o número de embarcacións coa modalidade de marisqueo con vara, sen prexuízo das limitacións e condicións establecidas para cada un dos plans de explotación.
3. Para o desenvolvemento dos plans de explotación e de acordo co Decreto 423/1993, do 17 de decembro, correspóndelles ás xefaturas territoriais da Consellería do Mar autorizar a apertura e peche da extracción de marisco. As entidades titulares deberán solicitar autorización, polo menos 15 días antes da data prevista para a extracción, no plan de explotación. A solicitude deberá presentarse no modelo publicado como anexo III desta orde. O modelo tamén estará á disposición na Guía do cidadán da páxina web http://www.xunta.es e http://conselleriamar.xunta.es
4. A explotación destas zonas para as cales non se presentaron plans de explotación ou para aquelas en que se presentaron pero non foron aprobados, rexerase polo disposto para as zonas de libre marisqueo.
5. Se non existe acordo de repartición da zona de traballo entre os sectores de marisqueo a pé e desde embarcación, as zonas dos dous sectores quedarán delimitadas pola liña que une os puntos de cota mareal cero, correspondente coa liña da baixamar escorada.
Artigo 3. Zonas de libre marisqueo.
1. Segundo o establecido no artigo 5 do Decreto 423/1993, do 17 de decembro, autorízase como norma xeral a extracción de moluscos nas zonas de libre marisqueo, non suxeitas a plan específico desde o 2 de xaneiro ao 30 de marzo de 2012 e desde o 1 de outubro ao 31 de decembro de 2012.
2. As cotas máximas de captura para as zonas de libre marisqueo serán as recollidas no cadro C. As cotas máximas de captura poderán ser aumentadas ou diminuídas pola Dirección Xeral de Ordenación e Xestión dos Recursos Mariños dependendo do estado do recurso.
3. Exceptúanse do exposto nos números 1 e 2 anteriores as seguintes zonas:
a) Ría de Ferrol (bancos sub-litorais):
A actividade no banco das Pías e nas zonas de libre marisqueo desenvolverase conforme as resolucións ditadas pola Xefatura Territorial na Coruña, tendo en conta os informes técnicos e consultado o sector.
b) Ría de Arousa (bancos sub-litorais):
A actividade nos bancos denominados Lombos do Ulla, O Boído e Cabío así como aqueloutras zonas de libre marisqueo na ría de Arousa desenvolverase conforme as resolucións ditadas pola Dirección Xeral de Ordenación e Xestión dos Recursos Mariños, tendo en conta os informes técnicos e consultado o sector.
c) Ría de Vigo (bancos sub-litorais):
A actividade nos bancos sub-litorais (marisqueo desde embarcación) das zonas de libre marisqueo desenvolverase conforme as resolucións ditadas pola Xefatura Territorial en Vigo, tendo en conta os informes técnicos e consultado o sector.
4. Para traballar con rastros remolcados nas zonas de libre marisqueo remitirase solicitude á Dirección Xeral de Ordenación e Xestión dos Recursos Mariños, cunha anticipación mínima de 10 días á data de inicio da extracción, especificando a relación de embarcacións, especie obxecto de explotación e zonas de traballo, de conformidade co disposto no artigo 155 do Decreto 15/2011, do 28 de xaneiro, polo que se regulan as artes, aparellos, útiles, equipamentos e técnicas permitidos para a extracción profesional dos recursos mariños vivos en augas de competencia da Comunidade Autónoma de Galicia.
5. As zonas de traballo dos sectores de marisqueo a pé e desde embarcación nas zonas de libre marisqueo estarán delimitadas pola liña que une os puntos de cota mareal cero, correspondente coa liña da baixamar escorada.
Artigo 4. Percebe (Pollicipes pollicipes).
De acordo co establecido no artigo 13 do Decreto 423/1993, do 17 de decembro, apróbanse os plans de explotación para o ano 2012, para a extracción de percebe, presentados polas entidades que se relacionan no cadro D, e que se desenvolverán conforme as instrucións que posteriormente se diten, de seren necesarias.
2. Correspóndelles ás xefaturas territoriais da Consellería do Mar a apertura e peche da extracción de marisco, tras a solicitude das entidades titulares cunha anticipación mínima de 15 días á data prevista para a extracción no plan de explotación. A solicitude deberá presentarse no modelo publicado como anexo III desta orde. O modelo tamén estará á disposición na Guía do cidadán da páxina web http://www.xunta.es e http://conselleriamar.xunta.es
Artigo 5. Centola (Maja brachydactyla).
1. A pesqueira da centola, durante o ano 2012, desenvolverase atendendo ás seguintes medidas de xestión:
a) O ámbito de aplicación serán as augas competencia da Comunidade Autónoma de Galicia para todas as embarcacións con artes menores que teñan porto base nesta Comunidade, así como para aquelas que tendo porto base noutras comunidades autónomas teñan permisos especiais de pesca para pescar nas anteditas augas.
b) Período de captura autorizado:
– Na provincia de Lugo: do 1 de xaneiro ao 1 de xuño e do 2 de decembro ao 31 de decembro.
– Nas provincias da Coruña e Pontevedra: do 1 de xaneiro ao 1 de xuño e do 4 de novembro ao 31 de decembro.
c) Cotas máximas diarias de captura e desembarco. Durante os meses de xaneiro, novembro e decembro as cotas máximas de captura serán de 35 kg/embarcación/día, ao cal se lle engadirán 35 kg/día por cada tripulante enrolado e a bordo. Estes topes poderán ser modificados pola Dirección Xeral de Ordenación e Xestión dos Recursos Mariños se a situación do recurso así o require e logo de consulta co sector implicado.
2. A Dirección Xeral de Ordenación e Xestión dos Recursos Mariños poderá aprobar medidas específicas ou diferentes ás establecidas neste artigo que permitan a explotación do recurso atendendo ás características diferenciais de cada zona de pesca.
Artigo 6. Outros crustáceos.
Ao abeiro do establecido no artigo 14 do Decreto 423/1993, do 17 de decembro, establécense no cadro E os períodos autorizados no ano 2012 para a extracción das especies de crustáceos.
Artigo 7. Equinodermos.
1. De acordo co establecido no artigo 15 do Decreto 423/1993, do 17 de decembro, apróbanse os plans de explotación para o ano 2012, para a extracción de equinodermos, presentados polas entidades que se relacionan no cadro F e que se desenvolverán conforme as instrucións que posteriormente se diten, de seren necesarias.
2. Correspóndelles ás xefaturas territoriais da Consellería do Mar autorizar a apertura e peche da extracción de marisco, tras a solicitude das entidades titulares cunha anticicipación mínima de 15 días á data prevista para a extracción no plan de explotación. A solicitude deberá presentarse no modelo publicado como anexo III desta orde. O modelo tamén estará á disposición na Guía do cidadán da páxina web http://www.xunta.es e http://conselleriamar.xunta.es
Artigo 8. Extracción de solénidos (navalla/longueirón/longueirón vello), peneira e algas.
1. De acordo co establecido nos artigos 16, 17 e 19 do Decreto 423/1993, do 17 de decembro, apróbanse os plans de explotación para o ano 2012, para a extracción de solénidos, peneira e algas, presentados polas entidades que se relacionan nos cadros F, G, H, e I e que se desenvolverán conforme as instrucións que posteriormente se diten, de seren necesarias.
2. Correspóndelles ás xefaturas territoriais da Consellería do Mar autorizar a apertura e peche da extracción de marisco, tras a solicitude das entidades titulares cunha anticipación mínima de 15 días á data prevista para a extracción no plan de explotación. A solicitude deberá presentarse no modelo publicado como anexo III desta orde. O modelo tamén estará á disposición na Guía do cidadán da páxina web http://www.xunta.es e http://conselleriamar.xunta.es
3. Cando a extracción da navalla/longueirón/longueirón vello se vaia realizar con mergullo con subministración de aire desde superficie, de cara a garantir a efectividade dos mecanismos de control sobre o esforzo pesqueiro, será necesario que as entidades titulares dos plans presenten con cada solicitude de apertura mensual un plan de control tal que permita avaliar os medios e medidas empregados para garantir o control do esforzo pesqueiro en cada momento e poñerlle límite, de ser o caso.
A autorización de apertura mensual queda supeditada á adecuación e efectividade das medidas de control propostas.
Artigo 9. Extracción de pectínidos con bou de vara ou bou de man.
1. Aquelas embarcacións que conten no seu permiso de explotación coas modalidades de bou de vara ou bou de man poderán realizar as capturas con carácter xeral, para o ano 2012, desde o 2 de xaneiro ata o 30 de marzo, e desde o 2 de novembro ao 31 de decembro, e sempre de acordo co previsto no Decreto 15/2011, do 28 de xaneiro.
2. A extracción, no período autorizado indicado no punto anterior, levarase a cabo todos os días agás aqueles que coincidan en sábado, domingo e festivos.
Artigo 10. Polbo (Octopus vulgaris).
1. A pesqueira do polbo, durante o ano 2012, desenvolverase atendendo ás seguintes medidas de xestión:
a) O ámbito de aplicación serán as augas competencia da Comunidade Autónoma de Galicia para todas as embarcacións con artes menores que teñan porto base nesta Comunidade, así como para aquelas que tendo porto base noutras comunidades autónomas teñan permisos especiais de pesca para realizar a actividade nas anteditas augas. Non obstante, o disposto na letra c) deste punto será de aplicación a todas as embarcacións que pesquen en augas de competencia da Comunidade Autónoma galega.
b) Período de captura autorizado: será o comprendido entre o 2 xaneiro e o 30 de abril e o 2 de xullo ao 31 de decembro.
c) Período de veda: do 1 de maio ao 1 de xullo. Durante este período queda expresamente prohibida a captura do polbo por medio de calquera arte en augas de competencia da Comunidade Autónoma de Galicia. Así pois, as embarcacións dedicadas á captura de polbo con nasas deberán retirar estas do seu calamento e levalas a porto. O período de veda será, así mesmo, aplicable á pesca marítima de recreo.
d) Peso mínimo de captura: 1 kg/peza.
e) Cotas máximas diarias de captura e desembarco quedan establecidas do seguinte xeito:
– Desde o 2 de xullo ao 31 de outubro, a cota máxima será de 30 kg por embarcación e día, ao cal se lle engadirán 30 kg/día por cada tripulante enrolado e a bordo, ata un máximo de 210 kg/día.
– No resto da campaña extractiva, a cota máxima será de 50 kg por embarcación e día, ao cal se lle engadirán 50 kg/día por cada tripulante enrolado e a bordo, ata un máximo de 350 kg/día.
Estas cotas poderán ser modificadas pola Dirección Xeral de Ordenación e Xestión dos Recursos Mariños se a situación do recurso así o require e logo de consulta co sector implicado. De igual xeito, poderán establecerse topes de captura accesoria de polbo noutras artes de pesca.
f) Horario de traballo das embarcacións con nasa para polbo. A actividade desenvolverase do seguinte xeito:
– Desde o 2 de xaneiro ata o 30 de abril: desde as 7.00 horas ata as 17.00 horas, de luns a venres. O descanso semanal desenvolverase desde as 17.00 horas do venres ata as 7.00 horas do luns.
– Desde o 1 de maio ata o 31 de outubro: desde as 6.00 horas ata as 16.00 horas, de luns a venres. O descanso semanal desenvolverase desde as 16.00 horas do venres ata as 6.00 horas do luns.
g) Réxime de calamento das nasas: a captura do polbo con nasa pechada, coas dimensións previstas para a nasa de nécora, farase por fóra das rías, segundo as liñas definidas no anexo I do Decreto 15/2011, do 28 de xaneiro, salvo no período comprendido entre o 1 de outubro e o 30 de abril, ambos incluídos, no cal poderán utilizarse por fóra das liñas de referencia sinaladas no anexo V do Decreto 15/2011, do 28 de xaneiro. Ademais disto:
– De cabo Silleiro a punta Con de Aguieira: rematado o horario de traballo, as nasas terán que levantarse do seu calamento e levarse a porto todos os días e;
– No resto do litoral galego: as nasas poderán permanecer no seu calamento sen seren levadas a porto, incluso durante o período de descanso semanal.
h) Balizamento: os extremos ou cabeceiras de cada unha das caceas que se manteñan caladas deberán ser balizadas e identificarse axeitadamente indicando de forma clara e visible a matrícula e o folio da embarcación, así como a letra «N».
2. A Dirección Xeral de Ordenación e Xestión dos Recursos Mariños poderá aprobar medidas específicas ou diferentes ás establecidas neste artigo que permitan a explotación do recurso atendendo ás características diferenciais de cada zona de pesca.
Disposición adicional primeira. Presentación da solicitude de plan para o ano 2013.
1. As solicitudes dirixiranse á persoa titular da Dirección Xeral de Ordenación e Xestión dos Recursos Mariños, da Consellería do Mar, segundo o modelo que figura no anexo I desta orde. O modelo tamén estará á disposición na Guía do cidadán da páxina web http://www.xunta.es e http://conselleriamar.xunta.es
Presentaranse no Rexistro Único e de Información do complexo administrativo de San Caetano ou no de calquera das súas xefaturas territoriais ou comarcais, ou en calquera dos lugares previstos no artigo 38 da Lei 30/1992, do 26 de novembro, de réxime xurídico das administracións públicas e do procedemento administrativo común. Así mesmo, tamén se poderán presentar na sede electrónica https://sede.xunta.es
A solicitude virá acompañada do plan de explotación orixinal e dunha copia en soporte informático.
As solicitudes virán asinadas polo representante legal da entidade. Se a solicitude é para un plan conxunto, deberá ser asinada por todos os representantes ou constar o acordo de delegación expresa de nomeamento do representante.
2. As xefaturas territoriais, como órganos responsables da tramitación da solicitude, comprobarán que reúnen todos os requisitos; en caso contrario poráselles de manifesto por escrito ás persoas interesadas para que nun prazo de 10 días remitan cantos datos, documentos complementarios e aclaracións se consideren necesarios para avaliar o plan. Se así non o fixeren, considerarase que desistiron da súa petición. A documentación requirida para a emenda da solicitude deberá ser presentada no Rexistro da Xefatura Territorial da Consellería do Mar a que corresponda a tramitación, salvo que no escrito de requirimento se sinale outra cousa. A documentación presentada nun rexistro distinto poderá ser inadmitida, a menos que teña entrada naquel dentro do prazo inicial de 10 días conferido para a súa entrega.
3. Non se aplicará o disposto no parágrafo anterior ás solicitudes que non veñan acompañadas como mínimo dos aspectos sinalados no artigo 4 do Decreto 423/1993, do 17 de decembro (anexo I do antedido decreto, DOG n.º 13, do 20 de xaneiro de 1994), que poderán non ser admitadas, e quedará, neste caso, arquivado o expediente sen máis trámite.
Disposición adicional segunda.
As solicitudes a que se refiren os artigos 1, 2, 4, 7 e 8 do Decreto 423/1993, do 17 de decembro, axustaranse aos modelos que figuran nos anexos II, III e IV desta orde. Os modelos tamén estarán á disposición na Guía do cidadán da páxina web http://www.xunta.es e http://conselleriamar.xunta.es. As solicitudes virán acompañadas dos datos de explotación do mes anterior necesarios para o seguimento e xestión dos bancos de acordo coas indicacións dos técnicos da consellería responsables de emitir informe sobre a solicitude.
Disposición adicional terceira.
As resolucións de aperturas mensuais estarán condicionadas a que os recursos extraídos cumpran estritamente a normativa vixente en materia de seguranza alimentaria.
Disposición adicional cuarta.
Os rastros remolcados, definidos na sección cuarta do capítulo IV do Decreto 15/2011, do 28 de xaneiro, só poderán capturar especies acompañantes nunha porcentaxe inferior ao 10% do peso total das especies obxectivo, sempre e cando non estean sometidas a un plan de xestión aprobado pola Consellería do Mar, cumpran os tamaños mínimos e non estean en veda.
Disposición adicional quinta.
Segundo o disposto no artigo 2.1 do Dereto 423/1993, do 17 de decembro, a extracción de marisco e a recolección de algas en augas da Comunidade Autónoma de Galicia só poderá ser exercida polas persoas e embarcacións que estean en posesión do preceptivo permiso de explotación, e non serán recoñecidas como válidas aquelas autorizacións emitidas polas propias entidades.
Disposición adicional sexta.
Con carácter xeral, autorízase a extracción de marisco nas vésperas de festivos durante todo o ano 2012, sempre e cando o estado dos recursos o permita.
Disposición adicional sétima.
Prohíbese durante todo o ano a extracción de mexillón silvestre en todo o litoral galego, agás resolución expresa da Dirección Xeral de Ordenación e Xestión dos Recursos Mariños.
Disposición adicional oitava.
Segundo a Orde do 23 de abril de 1999, da Consellería de Pesca, Marisqueo e Acuicultura, pola que se regula o exercicio do mergullo profesional, modificada pola Orde do 13 de xuño de 2001, a aprobación dos plans coa modalidade de mergullo implica a autorización para realizar o mergullo nas zonas e períodos de vixencia daqueles, segundo as resolucións de apertura que sexan ditadas pola xefatura territorial, sen prexuízo da correspondente aprobación para efectos de seguranza, outorgada pola autoridade marítima correspondente, de acordo co establecido na Orde do 14 de outubro de 1997, do Ministerio de Fomento, que establece as normas de seguranza para o exercicio de actividades subacuáticas.
Disposición adicional novena.
As zonas declaradas como reservas mariñas de interese pesqueiro rexeranse polas normas de creación destas e aqueloutras que as desenvolvan.
Disposición derradeira primeira.
Os plans de explotación presentados polas entidades que serviron de base para esta orde estarán dispoñibles nos servizos centrais, xefaturas territoriais correspondentes da Consellería do Mar, así como na sede das entidades responsables destes. Os datos básicos sobre os plans de explotación aprobados estarán dispoñibles nas páxinas web http://conselleriamar.xunta.es e http://www.pescadegalicia.com
Disposición derradeira segunda.
Autorízase a persoa titular da Dirección Xeral de Ordenación e Xestión dos Recursos Mariños para o desenvolvemento desta orde e que, co obxecto da mellora da xestión dos recursos e na procura dunha explotación sustentable destes, adopte as medidas de xestión necesarias en función do estado dos recursos e dos informes emitidos polos técnicos.
Disposición derradeira terceira.
Esta orde entrará en vigor o mesmo día da súa publicación no Diario Oficial de Galicia.
Santiago de Compostela, 23 de decembro de 2011.
Rosa M.ª Quintana Carballo
Conselleira do Mar